طرح توجیهی تولید الکل از خرما

 rn

معرفی محصول | طرح توجیهی تولید الکل از خرما

برای اولین بار، زکریای رازی که پزشک و شیمیدان ایرانی بود، از تقطیر شراب در فرع و انبیق، ماده ای را به دست آورد و آن را الکل نامگذاری کرد. امروزه این ماده با نام های اتیلن الکل، الکل معمولی، الکل اتیلیک، روح الخمر، الکل شراب، اتانول، نتیل کربینول، جوهر شراب، الکل کشمش، ئیدروکسیل و … شناخته می شود.

الکل از نظر ظاهری مشابه آب می باشد اما فرار و بی رنگ است و دارای طعم و بویی سوازن می باشد. این ماده رطوبت گیر است و وزن مخصوص آن از آب سبک تر می باشد.

اتیل الکل در آب حل می شود و با هر نسبتی با آب مخلوط می گردد. از سویی دیگر الکل خود حلال بسیار خوبی برای ید، کافور، عطر ها، عسل و .. است، همینطور این ماده دارای خاصیت گندزدایی است.

در نظر داشته باشید که وقتی الکل به تنهایی به کار برده می شود، منظور از آن اتانول است که از جو گرفته می شود و یا همان مشروبات الکلی است که در اثر تخمیر شکرها به دست می آید. از نظر شیمی هر ترکیبی که یک گروه هیدروکسیل متصل به کربن یک الکیل داشته باشد، یک الکل است. الکل ها گروه مهمی از ترکیب های شیمیایی هستند که در واکنش های گسترده ای شرکت می کنند و اغلب واکنش های شیمیایی از آن ها به وجود می آید. در ادامه پیرامون متداول ترین روش های تولید الکل، اطلاعات مختصری را آورده ایم :rn

تهیه الكل از راه تخمير

مخمر آبجو در نتیجه جوانه زدن تکثیر می شود؛ در صورتی که این قارچ در نزدیکی یک ماده قندی تخمیر شود، موادی از آن خارج می گردد که دارای خاصیت آنزیمی هستند و دگرگونی قندها را به دنبال دارند. در میان قندها گلوگز تخمیر شده، منجر به تولید الکل می شود.rn

تهیه الكل از گلوكز | طرح توجیهی تولید الکل از خرما

تخمیر گلوگز به وسیله آنزیمی به نام زیمار یا الکلاز انجام می شود. اضافه کردن این آنزیم به گلوکز منجر به تولید الکل، دی اکسید کربن و یا گاز کربونیک می گردد.rn

تهیه الكل از مواد نشاسته دار | طرح توجیهی تولید الکل از خرما

برای تولید الکل از مواد نشاسته دار از برنج، گندم، ذرت، سیب زمینی از آنزیمی به نام مالتاز استفاده می شود که مالت را به مالتوز تبدیل می کند. سپس مالتوز به وسیله هیدرولیز و یا همان آبکافت تبدیل به گلوگز می شود.

در نتیجه تخمیر گلوکز نیز الکل و گاز کربونیک تولید می شود. نکته ای که در این مورد وجود دارد، این است که برای تبدیل مالت به مالتوز محیط باید اسیدی باشد.rn

تهیه الكل از شراب | طرح توجیهی تولید الکل از خرما

در این روش عمل تخمیر بر روی هگزوزها (قند شش کربن دار) انجام می شود؛ اما از آنجایی که این قند ها در دسته مواد اولیه گرانبها قرار دارند، اغلب در این روش از چند قندی ها شامل پلی ساکاریدها همچون نشاسته، سلولز و … به عنوان ماده اولیه استفاده می شود.

از دی ساکارید ها همچون ملاس تولید شده توسط کارخانه های قند و … نیز برای تولید اتیل الکل استفاده می گردد.rn

تهیه الكل از ساكاروز يا قند معمولی | طرح توجیهی تولید الکل از خرما

ساکارز به وسیله آنزیمی به انورتاز یا انورتین هیدرولیز و یا آبکافت می شود و تبدیل به گلوکز و یا لولز می گردد. محلول های الکلی که در اثر تخمیر به دست می آیند، از نظر مقدار الکل با یکدیگر تفاوت هایی دارند. در طرح حال حاضر هدف تولید الکل از خرما به واسطه تخمیر و استفاده از مخمرها می باشد.rn

تهیه الكل از راه سنتز

برای تولید الکل از روش سنتز نیز استفاده می شود که در این روش می توان از دو روش زیر استفاده کرد :rn

rn
• تهيه الكل از اتيلن : در این روش الکل در اثر آب بر اتیلن و به کمک اسید سولفوریک به دست می آید.
rn
• تهيه الكل از استيلن : در این روش از احیا کردن (هیدروژن افزایی) استالدئید به دست می آید. جهت تولید استالدئید از استیلن استفاده می شود.
rn

کد آیسیک محصول | طرح توجیهی تولید الکل از خرما

بر اساس سیستم طبقه بندی وزارت صنایع و معادن، کد آیسیک مرتبط با طرح توجیهی تولید الکل از خرما، کد های زیر می باشد.rn

rn
• کد آیسیک انواع الکل اتیلیک از مواد تخمیر شده : کد 15511110
rn
• کد آیسیک الکل اتیلیک از خرما : کد 15511114
rn
• کد آیسیک الکل صنعتی : 24112611
rn

شرايط واردات

بر اساس کتاب مقررات بازرگانی خارجی کشور و بر اساس قانون صادرات و واردات، محدودیت خاصی برای واردات الکل از جمله الکل خرما وجود دارد؛ اما آنچه که اهمیت دارد این است که الکل وارداتی خالص باشد و به صورت مشروبات الکلی نباشد، همینطور بر اساس استانداردهای ملی ایران تهیه شده باشد.rn

توضيح موارد مصرف و كاربرد | طرح توجیهی تولید الکل از خرما

الکل اتیلیک دارای کاربردهای متنوعی در صنعت و پزشکی است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره کرده ایم :rn

rn
• استفاده از الکل های طبی با خلوص 70 الی 96 درصد جهت ضد عفونی تجهیزات و ابزارآلات پزشکی و استفاده در تزریقات و پانسمان
rn
• تولید سرکه با تخمیر اسیدی الکل و استفاده از آن در مصارف غذایی و خانگی
rn
• استفاده از الکل به عنوان حلال در صنعت داروسازی و استخراج مواد دارویی از بدنه گیاه
rn
• کاربرد الکل به طور مستقیم در فرمولاسیون ساخت برخی داروها
rn
• استفاده از الکل برای تولید مشروبات الکلی در دیگر کشور ها
rn
• مصرف الکل به عنوان یکی از مواد اولیه در تولید محصولات آرایشی
rn
• کارایی الکل در تولید انواع ادکلن ها، عطرها، اسانس ها و …
rn
• مصرف الکل به عنوان یکی از مواد اولیه در تولید محصولات بهداشتی شامل شیشه شورها، براق کننده ظروف، جلا دهنده ها و …
rn
• استفاده از الکل برای تولید رنگ ها، لاک ها، جلادهنده ها و …
rn
• تولید مشتقات الکل شامل اتيلن گليكول (ضد يخ خودرو)، كلرو فرم، استالدئيدها، اتيلن كلرايدها، بوتادين، دی اتيل اترها، پلی استر و …
rn
• استفاده به عنوان الکل سوختنی برای افزایش درجه اکتاین بنزین
rn
• و …
rn

بررسی كالاهای جايگزين و تجزيه و تحليل اثرات آن بر مصرف محصول

همانطور که در خلاصه طرح توجیهی تولید الکل از خرما مطالعه کردید، الکل دارای مصارف گسترده و متنوعی است. به طوری که در صنایع مختلف شامل صنایع غذایی، صنایع آرایشی و بهداشتی، صنایع چاپ، صنایع ریخته گری، صنایع لاستیک سازی، صنایع رنگ سازی، صنایع لبنیات، صنایع سموم کشاورزی، صنایع دانشکده های پزشکی کشور و … مورد استفاده قرار می گیرد.

از این محصول به عنوان یکی از مواد اولیه در واکنش های شیمیایی استفاده می شود که دارای فرآیند تولید و هزینه پایینی است. متناسب با کاربردها و ویژگی هایی که الکل از آن برخوردار است، نمی توان وجود آن را نادیده گرفت و محصولی را به عنوان جایگزین برای آن معرفی کرد.rn

اهميت استراتژيكی كالا در دنياي امروز | طرح توجیهی تولید الکل از خرما

در سراسر جهان بیش از 950 هزار هکتار زمین زیر کشت نخیلات است که نتیجه آن سالیانه 5500 هزار تن خرما می باشد. سهم کشور ایران از میزان تولید خرما در جهان، 16 درصد است که ممکن است به دلیل نوسانات تولید کمی متغیر نیز باشد.

در کشور ایران 200 هزار هکتار زیر کشت نخیلات قرار دارد که از آن ها میزان 950 هزار تن سالیانه خرما تولید می شود. با این میزان تولیدات کشور ما در سال 81 رتبه اول تولید خرما در جهان را کسب کرد اما از نظر میانگین تولید در هکتار و همینطور ارزش تولید صادراتی در رتبه و جایگاه مناسبی قرار ندارد.

در حال حاضر خرما در 13 استان در کشور تولید می شود و در مجموع خرمای تولیدی 350 الی 400 هزار تن از آن در داخل کشور مصرف می گردد و 100 الی 150 هزار تن از آن نیز صادر می شود. حدود 20 الی 25 درصد محصول تولیدی جزو ضایعات به شمار می روند. سرمایه گذاری در بخش صنایع تبدیلی می تواند منجر به کاهش این ضایعات شده و ضمن تامین نیاز داخلی، با صادرات منجر به ارزآوری بسیار مناسبی نیز گردد.

در صنایع تبدیلی از خرما محصولات مختلفی شامل شیره خرما، عسل خرما، الکل خرما، سرکه خرما و … تولید می کنند. در حال حاضر استان کرمان با برخورداری از 42 هزار هکتار نخل بارده و 200 الی 270 هزار تن تولیدات خرما در سال، دارای رتبه اول تولید خرما در کشور می باشد.

در طرح تولید الکل از خرما، استان سیستان و بلوچستان مورد بررسی قرار می گیرد؛ دلیل این موضوع وسعت زیاد این استان و همینطور برخورداری از بیشترین سطح کشت خرما است که به عنوان دومین تولید کننده این محصول استراتژیک در کشور است. با برنامه ریزی و حمایت از تولید کنندگان و فعالان در صنایع فرآوری خرما، می توان در زمینه توسعه صادرات غیر نفتی تصمیمات مهمی را گرفت.

در استان های مختلف از روش های سنتی کشاورزی استفاده می شود و بسته بندی نادرست این محصول، منجر به تولید ضایعات بسیاری می گردد، این در حالی است که سالانه بیش از 157 تن خرما در این استان تولید می شود.

شرایط نامناسب برای نگهداری این محصول، نبود انبار و سردخانه ها، درجه بندی نامناسب و … از مهم ترین عوامل خروج این محصول به صورت فله ای از استان می باشد که همین موضوع ضرر کشاورز و ضربه به اقتصاد استان را در پی دارد. بنابراین توجه به صنایع تبدیلی از اهمیت بالایی برخوردار است و می تواند ارزآوری خوبی به کشور را به همراه داشته باشد.rn

كشورهای عمده توليد كننده و مصرف كننده محصول

از کشورهای عمده تولید کننده الکل از خرما کشورهای صنعتی هستند که در میان آن ها می توان به کشور های آمریکا، انگلیس و فرانسه اشاره کرد. کشورهای عمده مصرف کننده الکل نیز همین کشورها هستند چراکه از آن در مصارف مختلفی استفاده می کنند.rn

دانش فنی و فرآیند تولید | طرح توجیهی تولید الکل از خرما

در تولید الکل از خرما، به طور کلی از روش منحصر به فردی استفاده می شود و تفاوت بسیاری میان واحد های تولیدی مختلف وجود ندارد. تنها تفاوت میان واحد های مختلف، تفاوت بین سطوح اتوماسیون و تکنولوژی دستگاه های به کار رفته است.rn

rn
• شستشوی خرما
rn

بهترین خرما برای تولید الکل از خرما، خرمای درجه سه یا درجه 4 از نوع خضراوی یا حلاوی است. خرماهای تهیه شده باید دارای بافتی نرم بوده و میزان پکتین وتانن آن پایین باشد. همینطور بالا بودن میزان قند انورت و روشن بودن رنگ خرما نیز ضرورت دارد. خرماهای مصرفی و تهیه شده ابتدا توسط آب سرد شستشو داده می شوند. سپس بر روی یک تسمه نقاله ریخته می شوند و مورد بازبینی قرار می گیرند تا تمامی ناخالصی ها شامل سنگ، چوب و … از خرما جدا شود.rn

rn
• سولفیتاسیون خرما | طرح توجیهی تولید الکل از خرما
rn

از گاز SO، نمک های سولفیت و بی سولفیت برای جلوگیری از تخمیر خرما استفاده می شوند. چراکه این ترکیبات بر روی مخمرها و کپک ها تاثیر می گذارند و از قهوه ای شدن آنزیمی و غیر آنزیمی خرما نیز جلوگیری می کنند. در واقع با استفاده از سولفیتاسیون می توان از فعالیت میکروب ها در خرما جلوگیری کرد. به همین دلیل این مرحله، مرحله ضد عفونی نیز شناخته می شود.rn

rn
• خرد كردن و له كردن خرما
rn

خرمای شسته شده و ضدعفونی شده به ماشین خرد کن منتقل می گردد. طی این مرحله خرما با هسته به لایه هایی با قطر 2 الی 3 میلیمتر خرد می شود و پس از له شدن آماده برای مرحله استخراج شربت و یا شیره است.rn

rn
• استخراج شربت يا شيره خرما
rn

استخراج شیره از خرما به وسیله دیفیوژن صورت می گیرد. آب مصرفی در این مرحله وابسته به رطوبت و مواد قندی موجود در خرما است.

غشاء پرتوپلاست سلول زنده نیمه تراوا می باشد به این معنی که آب را از خود عبور می دهد اما نسبت به انتقال مواد محلول و معلق از خاصیت تراوایی انتخابی برخوردار است. در دمای 65 الی 75 درجه سانتی گراد، پروتئین های غشاء سلولی تغییر فرم می دهند و تراوایی انتخابی حالت فشار اسمزی در واکوتول های سلول پرتورپلاست، نمی توانند وجود داشته باشند؛ بنابراین غشاء سلول به حالت نیمه تراوا تغییر پیدا می کند. در نتیجه برخی از مولکول ها می توانند نسبت به دیگر مولکول ها سریع تر داخل سلول نفوذ پیدا کنند.

آب نیز می تواند وارد سلول شده و جایگزین قند و دیگر ترکیبات حلال شود تا زمانی که تعادل برقرار گردد. بنابراین حرارتی که در این مرحله اعمال می شود، منجر به استخراج قند از خرما می شود، ضمن اینکه از فعالیت باکتری ها و آنزیم ها نیز جلوگیری می کند.

در صورتی که عمل دیفیوژن طی یک مرحله انجام شود، خرما با سه برابر وزن خود با آب مخلوط می شود. طی مرحله اول 53 درصد از قند خرما به صورت شیره خام استخراج می شود. با تکرار این عمل و عصاره گیری از تفاله باقی مانده، به میزان 65 الی 70 درصد از شیره خرما استخراج می گردد.

تفاله باقی مانده نیز برای آبگیری به دستگاه پرس منتقل می شود و در نهایت آب خروجی از دستگاه پرس پس از استریل شدن و تعدیل درجه حرارت، به سیستم دیفیوژن بازمی گردد. تفاله خشک نیز پس از خرد شد در آسیاب به عنوان خوراک دام بسته بندی می شوند.rn

rn
• تهيه مخمرها
rn

در این مرحله از تهیه الکل از خرما، مخمرها برای اضافه شدن به شیره خرما آماده می کنند. مخمر تولید کننده الکل ellipsoideus Saccharomyces و Saccharimyces cervisia  می باشد.

در مخزن رشد، مخمر، آب و نيتراتآمونيم و دیگر موادی که منجر به تسریع در رشد می شود اضافه می کنند. در نهایت نیز به وسیله همزن، اکسیژن مورد نیاز برای رشد مخمر را فراهم می کنند. برای آماده سازی مخمر به حداقل دو ساعت و نیم زمان نیاز است.rn

rn
• فرآيند تخمیر و تولید الكل
rn

شیره رقیق که در مراحل قبلی تولید شده است، به فرمتتورها منتقل می گردند و سپس با مخمرهایی که طی مرحله قبلی آماده شده است، مخلوط می شوند. فرمنتورها از شرایط لازم برای تخمیر از جمله اکسیژن، دما و … برخوردار هستند. در این مرحله مخمرها ابتدا قند موجود در شیره را به الکل تبدیل می کنند. از آنجایی که رشد مخمرها بی هوازی است، الکلی که در این مرحله تولید می شود دارای 10 درصد غلظت است.rn

rn
• تقطیر
rn

دیگ های تقطیر اولیه در این مرحله به منظور جدا کردن آب از الکل مورد استفاده قرار می گیرند. پس از این مرحله غلظت الکل تولید شده به 50 درصد می رسد. در نهایت نیز پس از اتمام مرحله تقطیر، الکل تولید شده به مخازن نگهداری منتقل می شود.

به وسیله دیگ های تقطیر ثانویه، آب موجود در الکل کاهش می یابد به طوری که غلظت الکل به 90 درصد می رسد. الکل به دست آمده مجدد به مخازن نگهداری منتقل می گردد و آماده بسته بندی است.rn

rn
• بسته بندی
rn

بسته بندی محصول و الکل تولید شده از خرما به وسیله دستگاه های مخصوص انجام می شود و در ظروف شیشه ای یک لیتری به صورت اتوماتیک بسته بندی می شود و برچسب زده می شود.rn

ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز | طرح توجیهی تولید الکل از خرما

در خط تولید الکل از خرما به برخی ماشین آلات و تجهیزات به شرح موارد زیر نیاز است :rn

rn
• مخلوط کن خرما
rn
• پرس حلزونی
rn
• مخزن ذخيره شيره رقيق
rn
• نوار نقاله ( به طول 6 متر )
rn
• مخزن ذخیره مخمر
rn
• مخزن رشد مخمر
rn
• فرمنتور
rn
• مخزن ذخیره الکل 60 درصد
rn
• مخزن ذخیره الکل 90 درصد
rn
• دیگ تقطیر اولیه و ثانویه
rn
• کندانسور اولیه و ثانویه
rn
• دستگاه بسته بندی شیشه الکل
rn
• و …
rn

خدمات قابل ارایه کاردوک به طرح‌ها و واحدهای تولید کننده

برای تهیه طرح توجیهی در زمینه های مختلف می توانید با کارشناسان تماس بگیرید. از جمله خدمات مرکز مشاوره کسب و کار کاردوک می توان به موارد زیر اشاره داشت :rn

rn
• ارائه خدمات در انتخاب ماشین آلات، تاسیسات عمومی و طراحی سایت پلان
rn
• تامین نیروی انسانی نصب و راه اندازی ماشین آلات و تاسیات عمومی طرح تولید
rn
• مشاوره فرمولاسیون مواد اولیه
rn
• مشاوره اصلاح تکنواوژی، نوسازی و بازسازی واحدهای قدیمی
rn
• مشاوره صادرات محصول با کیفیت به  کشورهای دیگر
rn
• تهیه طرح توجیهی و امکان سنجی طرح با استفاده از نرم افزار کامفار توسط متخصصین کارآمد مهندسی
rn
• ثبت نام در سامانه بهین یاب و سامانه مختلف
rn

برای دریافت مشاوره از متخصصان مرکز مشاوره کسب و کار و کاریابی کاردوک جهت نوشتن طرح توجیهی می توانید با شماره 02166418908 تماس بگیرید.

 

 

منبع: طرح توجیهی تولید الکل از خرما مشاوره کسب کار...